Skip to main content

මංගල (සමරවීර) සූත්‍රය



 §  රමිඳු පෙරේරා

සුගිය දිනෙක අභාවප්‍රාප්ත වූ මංගල සමරවීර මහතා හැඳින්වීම සඳහා 'ප්‍රගතිශීලි' යන යෙදුම පාවිච්චි වනු බහුලව දක්නට ලැබේ. මෙම භාවිතය 'ප්‍රගතිශීලී' යන යෙදුමට තිබෙන අර්ථය අංශක එකසිය අසූවක කරණමක් ගසා ඇති ආකාරය සම්බන්ධ ලස්සන උදාහරණයකි. ඉතිහාසය තුල, විශේෂයෙන්ම 1956-77 යුගයේ, පොදු ව්‍යවහාරය තුල ලංකාවේ 'ප්‍රගතිශීලී බලවේග' ලෙස හැඳින්වූයේ එක්සත් ජාතික පක්ෂ විරෝධී කඳවුරට අයත් දේශපාලන පක්ෂය. මූලක වශයෙන් සමසමාජ හා කොමියුනිස්ට් පක්ෂවලින් යුක්ත වමේ කඳවුරය. ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය හැඳින්වීමටත් මේ නම යොදාගැනුණි.

මෙම බලවේග 'ප්‍රගතිශීලී' යැයි හැඳින්වීමේ දී එම වචනයට නිශ්චිත තේරුමක් විය ; ආර්ථික හා සමාජ සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් වූ කැපවීම හා යටත්විජිත විරෝධය යන වටිනාකම්වලට සාපේක්ෂවය ප්‍රගතිශීලීත්වය යන්නට අර්ථය ලැබුණේ. නිදසුන් ලෙස, වමේ පක්ෂවල සහයෝගය ලැබූ පරණ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ ආණ්ඩු  'ප්‍රගතිශීලී'  ඒවා ලෙස පොදු වහරේ හඳුන්වන ලද්දේ එම ආණ්ඩුව බස්, බැංකු, රක්ෂණය ආදී සේවා ජනසතු කල නිසාය; ආර්ථිකයේ පොදු අංශය පුලුල් කල නිසාය ; පාසල්  ජනසතු කොට නිදහස් අධ්‍යාපනය ව්‍යාප්ත කල නිසාය. ඇමරිකාවේ තර්ජන නොතකා සමාජවාදී රටවල් සමග සම්බන්ධතා පටන් ගත් නිසාය. 1956 බණ්ඩාරනායක බලයට පත්වීම මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ 'බමුණු කුලය බිඳවැටීම' ලෙස හැඳින්වූයේ එවකට එක්සත් ජාතික පක්ෂය නියෝජනය කල, යටත් විජිත ගැති ප්‍රභූ පන්තියට දේශපාලන බලය අහිමි වීම සංකේතාත්මකව නිරූපණය වීම යන තේරුමින්ය. 

මෙය ලංකාවේ සිදුවූ හුදෙකලා දෙයක් නොව, එවකට ලෝකය පුරාවට වූ ප්‍රවණතාවයක පිලිබිඹු වීමකි. සැමුවෙල් මොයින් නම් මානව හිමිකම් විෂය පිලිබඳ ඉතිහාසඥයා මෙම අවධිය හඳුන්වන්නේ 'ජාතික සුබසාධනයේ යුගය' (Age of national welfare) ලෙසය. ජාතික රාජ්‍යයේ මැදිහත්වීමෙන්, 'ඇති හැකි අය' හා 'නැති බැරි අය' අතර පරතරය අඩු  කිරීම, පහල පන්තීන් බලවත් කිරීම ජාතික සුබසාධනවාදයේ එක් කේන්ද්‍රීය අදහසකි. 

කෙසේ වුවද, මේ යුගයේ ජාතික සුබසාධනවාදය තුල වූ ලොකුම දුර්වලතාවය වූයේ ඒ තුල සමාජ-ආර්ථික සමානාත්මතාවය ඇගයුමක් ලෙස සැලකුවත්, 'අනන්‍යතා' මත පදනම් වූ අසමානතාවයන් ; ස්ත්‍රී පුරුෂ භේදය මත වෙනස් කොට සැලැකීම්, වාර්ගික හා ආගමික බහුතරවාදය ආදිය හරයාත්මක ඇගයුම් ලෙස ප්‍රමාණවත් ලෙස පිලිගනු නොලැබීමය. සමහර සුබසාධන රාජ්‍යයන් ගොඩනැගුණේම, මෙකී සමහර වෙනස් කොට සැලකීම් ( විශේෂයෙන්ම වාර්ගික-ආගමික විෂමතා) ආයනතත කරමින්ය. මේ සම්බන්ධ ‍හොඳම නිදසුන, ඇමරිකාවේ ෆ්‍රැන්ක්ලීන් රූස්වෙල්ට් යටතේ දියත් වූ නව සම්මුතිය (New deal) වැඩපිලිවෙල තුල පහල පාන්තික සුදු ජාතිකයන් අති විශාල සංඛ්‍යාවකගේ ජීවන තත්වය උසස් වී බොහෝ අය මැද පන්තිකයන් බවට පත්වීම සහ කලු ජාතිකයන් ‍එම වැඩසටහන තුල නොසලකා හැරීමය. මීට සමාන්තර ලෙස ලංකාවේ ජාතික සුබසාධන ව්‍යාපෘතියේ පැවැති බරපතලම සීමාව ලෙස  ඒ තුල දක්නට ලැබුණු වාර්ගික පක්ෂපාතීත්වය; එනම් එම ව්‍යාපෘතියට සිංහල බෞද්ධ නොවන ජනකොටස්වල සහානුමැතිය හොඳින්ම දිනාගැනීමට අපොහොසත් වීම සැලකිය හැක.

1980 ගණන්වලින් පසුව ලෝකයේ බලවත් වූ නව ලිබරල් පැරඩයිමය මගින් කලේ ඉහත කී ජාතික සුබසාධන ව්‍යාපෘතිය තීරණාත්මකව ආපසු හැරවීමයි. ඇති නැති පරතරය අඩු කිරීම සඳහා රජය විශාල වීම ආර්ථික දියුණුවට බාධාවක් බවත්, ඇති නැති පරතරයේ ඇති ප්‍රශ්නයක් නැති බවත්, රටක් දියුණු වන්ට නම් 'ඇත්තන්' ට වැඩියෙන් පොහොසත් වීමට ඉඩ ලබා දිය යුතු බවත්, ඔවුන් පොහොසත් වන විට ඔවුන් උපයන ධනය පහලට රූටා ගිහින් 'නැත්තන්ට' මොකක් හෝ දෙයක් ලැබෙන බවත් ඒ අනුව ‍කියැවිණ. වැදගත් වන්නේ සමාජ ආර්ථික සමානාත්මතාවය ඇති කිරීම නොව 'දිලිඳුකම පිටුදැකීමයි' යන ලෝක බැංකු උද්ධෘතය මගින් සංකේතනය වන්නේ මේ ලෝක දර්ශනයයි. 

මේ තුල ප්‍රවර්ධනය කෙරුණේ ජාතික සුබසාධන යුගය තුල පහල පාන්තික ජන කොටස් ලද ජයග්‍රහණ ධනවත් ව්‍යාපාරිකයන්ගේ වාසිය පිණිස ආපසු හැරවීමය ; ‍සුබසාධන සේවා පෞද්ගලිකකරණය, පොදු සම්පත් ධනවත් ව්‍යාපාරිකයන්ට කොල්ල කන්නට ඉඩ හැරීම, ගොවීන් අස්වාමික කෙරෙන ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ, කම්කරු නීති ලිහිල් කිරීම ආදිය මේ වට්ටෝරුවේ අංගෝපාංගයන්ය. මේ වූ කලී එක්තරා යුගයක 'ප්‍රගතිශීලී' යැයි අර්ථ දැක්වුණු දෙයෙහි සම්පූර්ණ ප්‍රතිවිරුද්ධයයි. ලංකාවට තිබෙන ලොකුම කොඩිවිනය අපේ රටේ 'සමාජවාදී මානසිකත්වය' බව කියන විට, විවෘත ආර්ථිකය ලංකාවට හඳුන්වාදීම එක්සත් ජාතික පක්ෂය විසින් කල ලොකුම සේවය ලෙස අය වැය කථාවේ දී හඳුන්වන විට, චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ශ්‍රී ලංකි නිදහස් පක්ෂයට කල එම පක්ෂය 'සෝවියට් පන්නයේ සමාජවාදී' පැරඩයිමයෙන් මුදා ගැනීම බව කියන විට මංගල සමරවීර මහතා එකල අර්ථයෙන් ගත්කල පට්ට ප්‍රතිගාමියෙකි. ප්‍රගතිශීලී බලවේගවල සතුරෙකි. 

එහෙත් වර්තමානයේ වෙනසට හේතු කිම? ගෝලීය නව ලිබරල්වාදය හුදු තනිව වැඩුණා නොවේ. ඊට ගමන් සගයෙක් හිටියේය. ඒ 'මානව හිමිකම්' ව්‍යාපෘතියයි'. ජාතික සුබසාධනයේ යුගය විසින් නොසලකා හල ක්ෂේත්‍රය ; එනම් අනන්‍යතා මත වෙනස් කොට සැලකීම හෙලා දැකීමේ ක්ෂේත්‍රය අන්තර්ජාතික මානව හිමිකම් කතිකාවේ වේශයෙන් 1970 ගණන්වල සිට වර්ධනය වූයේය. මෙලෙස බලගතු වූ මානව හිමිකම් කතිකාවේ හා නව ලිබරල් ව්‍යාපෘතියේ පොදු ලක්ෂණ කිහිපයක් විය. දෙකම තනි පුද්ගල අයිතිවාසිකම් වැදගත් කොට සලකයි. රජයට 'එරෙහිව' පුද්ගලික අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. රජය දෙස සහ 'බහුතරය' දෙස සැක ඇසින් බලයි. 

සීතල යුද්ධයෙන් පසුව නිර්මාණය වූ ලෝක පර්යායේ වැදගත්ම ලක්ෂණය නම් නව ලිබරල් ව්‍යාපෘතිය හා මානව හිමිකම් කතිකාව අතර වර්ධනය වූ කතිකාමය සුසම්බන්ධයයි. විමුක්තකාමී හා ආධිපත්‍යයේ විවිධ ආකාරවලට එරෙහි වීම යන අර්ථයෙන් ප්‍රගතිශීලී විභවයක් තිබූ මානව හිමිකම් විෂය පථය නව ලිබරල්වාදය විසින් අවශෝෂණය කර ගැනුණි. ගැහැණු ලමුන්ට අධ්‍යාපනය ලබාදීමේ වැදගත්කම ගැන ලෝක බැංකුව කථා කරයි. කෙන්යාවේ සමලිංගිකත්වය අපරාධ වරදක් වී තිබීම ගැන බැරැක් ඔබාමා කණගාටු වෙයි. කම්කරුවන්ට නිසි ලෙස වැටුප් නොගෙවන්නේ යැයි චෝදනා ලබා සිටින Amazon සමාගම Black lives matter වෙනුවෙන් සහයෝගීතා පුවරු සවි කරයි. උණ හැදුණු ස්ත්‍රී කම්කරුවන්ට නිවාඩු නොදී වැඩ ගන්නා ලංකාවේ ඇතැම් ගාමන්ට් කොම්පැනි 'කාන්තා දින සැමරුම්' තබමින්, තම ආයතන ස්ත්‍රීන් සවිබල ගැන්වීමේ යෙදී සිටින බව කියා සිටී. 

මංගල සමරවීර මහතා යනු මෙම ගෝලීය නව ලිබරල් හෙජමොනියේ සිංහල වර්ෂන් අනුවාදනයයි. ජාතිවාදයට විරුද්ධ නිසා, සමලිංගිකත්වයට පක්ෂ නිසා, ස්ත්‍රීන්ට මත්පැන් බීමට අයිතිය තිබෙන බව කියන නිසා හෙතෙම ප්‍රගතිශීලියෙක් යැයි අපගේ 'ප්‍රගතිශීලීහු' සලකති. ඔහුගේ ගුණ වයති. ලංකාවට තිබෙන ලොකුම කොඩිවිනය සමාජවාදී මානසිකත්වයය යැයි කියන, එම සමාජවාදී මනෝභාවයේ ශේෂයන් පවා අතු ගා දැමිය යුතු යැයි කියන දේශපාලනඥයෙක් නැති ලංකාව මහා හිස්තැනක් යැයි විස‍්සෝප වෙති. මොකක් මේ වෙලා තියෙන්නේ? සිංහල සමා‍ජයේ දේශපාලන සාකච්ඡාව තුල ආර්ථික හා සමාජ සාධාරණත්වය පිලිබඳ ඇගයුම දුර්වල වී ගොස් තිබෙන ආකාරය පිලිබඳ මනා පිලිබිඹුවකි මෙය. වාමාංශික අර්ථයෙන් 'ප්‍රගතිශීලී' යන්නට වූ තේරුම වෙනුවට ප්‍රගතිශීලීත්වය පිලිබඳ නව අර්ථයක් ; අපට පුරුදු භාෂාවෙන් කියනවා නම් ප්‍රගතිය හා යහපත පිලිබඳ ප්‍රතිගාමී අර්ථයක් වර්ධනය වී තිබේ. 





Comments

Popular posts from this blog

මෙන්ෂෙවික්වරුන්ට මොකද උනේ? (2) | මෙන්ෂෙවිකයන් අතර මතභේද

රු සියානු සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කම්කරු පක්ෂය තුල වූ මෙන‍්ෂෙවික්-බොල්ෂෙවික් භේදය එහි අවසානය කරා ලගා වූයේ 1912 දීය. මෙම වර්ෂයේ දී අවසානාත්මක වශයෙන් බොල්ෂෙවිකයන් හා මෙන්ෂෙවිකයන් පක්ෂ දෙකක් ලෙස වෙන්වූහ. භේදය සම්පූර්ණ වූයේ කණ්ඩායම් දෙක අතර සමථයක් ඇති කිරීමට ට්‍රොට්ස්කි බඳු අය දැරූ උත්සාහය ව්‍යර්ථ වීමෙන් ඉක්බිතිවය. මෙලෙස බොල්ෂෙවිකයන්ගෙන් වෙන් වූවත්, මෙන්ෂෙවික් පක්ෂය සමජාතීය එකක් නොවීය. ඒ තුල විවිධ උප ප්‍රවණතා විය. මෙම උප ප්‍රවණතා අතර ගැටුම ඉතාම පැහැදිලිව කරලියට පැමිණියේ 1914 පලමු ලෝක යුද්ධය ඇතිවීමත් සමගය. පලමු ලෝක යුද්ධය යුරෝපය පුරා වූ සමාජවාදී පක්ෂ වෙත තීරණාත්මක කඩ ඉමක් ඉදිරිපත් කලේය. දෙවන ජාත්‍යන්තරය මූලධාර්මික වශයෙන් යුධ විරෝධී විය. කම්කරුවන් අතර ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාවය වෙනුවෙන් පෙනී උන් මෙම සංවිධානය යුද්ධය හට ගැනීමත් සමග තීරණාත්මක අර්බුදයකට ලක්විය. යුරෝපයේ බොහෝ සමාජවාදී පක්ෂ; මෙතෙක් තමා දැරූ ස්ථාවරය වෙනස් කරමින්, යුද්ධයේදී තම තමන්ගේ රටවල ආණ්ඩුවලට සහයෝගය දෙන ප්‍රතිපත්තියකට මාරු වූහ. මෙම ප්‍රවණතාවය 'සමාජ-ජාත්‍යොන්මාදවාදය' ලෙස එහි විවේචකයන් විසින් හඳුන්වන ලදී. වචනයෙන් සමාජවාදය ගැන කථ...

දහයට 'නොනිදන' ඩඩ්ලි

ස හල් යුද්ධය සහල් මෝල් කතිපයාධිකාරයට ජය ගෙන දෙමින් අවසන් වී තිබේ. බලයට පත්වීමට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා සම්බන්ධව ප්‍රචාරය කෙරුණු ප්‍රතිරූපය වූයේ ඔහු ශක්තිමත් පාලකයෙක් බවය ; රට ' විනයගත ' කිරීම සඳහා එබඳු තද පාලකයෙක් අවශ්‍ය බවය. මෙම තර්කය අනුව යමින් ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පවා වෙනස් කෙරුණි. අතිමහත් බලතල ජනාධිපතිවරයා වෙත පැවරුණි. තුනෙන් දෙකක බලය සහිතව ආණ්ඩුව වැඩ ඇල්ලුවේ ' නොහැක්කක් නොමැත ' ස්වරයෙනි. පසුගිය සැප්තැම්බර් 2 වන දා සහල් සඳහා උපරිම තොග මිලක් නියම කරමින් , ආණ්ඩුව සහල් මෙහෙයුම දියත් කලේ හදිසි නීති බලතල පවා සහිතවය. කෙසේ වුවද , ' කවුද රජා ' යැයි පැහැදිලි වීමට ගත වූයේ සති දෙක තුනකි. අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍යවල මිල ඉහල යාම නිසා පීඩාවට පත් පාරිභෝගික ජනයා සඳහා වූ සහනයක් ලෙස සහල් සඳහා උපරිම තොග මිලක් නීතියෙන් නියම කල ආණ්ඩුව - එම මිලට සහල් සැපයුම ප්‍රතික්ෂේප‍ෙ කොට ඒවා ගබඩාවල රඳවා ගෙන සිටින විශාල ව්‍යාපාරිකයන්ට එරෙහිව - හමුදා සේනාංක ද යොදාගෙන කල මෙහෙයුම මේ වනවිට අත්හැර දමා ඇත. මිල කවරක්දැ ' යි සහල් මෝල් හිමියන් විසින්ම නිවේදනය කොට තිබේ. මෙය සිදුවූ පලමු ...

මෙන්ෂෙවික්වරුන්ට මොකද උනේ? (1) | බොල්ෂෙවික්-මෙන්ෂෙවික් භේදය

රුසියානු විප්ලවය පිලිබඳ කථා කරන විට, හැමදෙනාම කථා කරන්නේ බොල්ෂෙවික් පක්ෂය පිලිබඳවය. විප්ලවයේ ජයග්‍රාහකයන් වූයේ බොල්ෂෙවිකයන් නිසා මෙය සාධාරණය. ඉතිහාසය අයිති වන්නේ ජයග්‍රහණය කරන අයටය. කෙසේ වුවද, 1917 වන තෙක් රුසියාවේ සමාජවාදී ව්‍යාපාරයේ විශාලතම ප්‍රවණතාවය වූයේ බොල්ෂෙවික්වරුන් නොවේ ; මෙන්ෂෙවික්වරුන්ය. පිටුවහලේ සිටි ලෙනින් 1917 අප්‍රේල් මස ස්විට්සර්ලන්තයේ සිට අප්‍රේල්වල රුසියාවට නොපැමිණි, ක්ෂණිකව බලය අල්ලා ගැනීම පිලිබඳ අදහස බොල්ෂෙවික් පක්ෂය තුල ජය නොගත් විකල්ප යථාර්තයක ඇතැම්විට රුසියාවේ පාලක පක්ෂය වන්නට ඉඩ තිබූ මෙන්ෂෙවික් පක්ෂයට පසුව අත් වූ ඉරණම කුමක්ද? මෙම කෙටි ලිපි පෙල ඒ පිලිබඳවය. ***  මෙන්ෂෙවික්වරුන්ට වූ දේ ගැන කථා කිරීමට පෙර මෙන්ෂෙවික්වරුන් යනු කවුදැයි හදුනාගත යුතුය. මෙන්ෂෙවික්වරුන්ට සිදුවූ දේ ඔවුන් 'කවුද?', ඔවුන් 'කලේ කුමක්ද?' යන්න සමග තදබල ලෙස බැඳී පවතී.   බොල්ෂෙවික් හා මෙන්ෂෙවික් යනු රුසියානු සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කම්කරු පක්ෂයේ ප්‍රවණතා දෙකකි. මෙම භේදය ඇති වූයේ 1903දීය. මෙකල යුරෝපයේ කම්කරු පාන්තික සමාජවාදී ව්‍යාපාරය හැඳින්වූ‍යේ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යාපාරය නමිනි...